Szanowni Koledzy
Miło mi poinformować, że po czterech latach starań powołana została Rada Ekspertów przy Ministrze Infrastruktury i Budownictwa – organ pomocniczy Ministra przeznaczony m.in. do opracowania ram i zasad działania Narodowego Forum Kontraktowego. Jednym z celów doraźnych tego ciała jest opracowanie założeń i wzorów nowych umów w drogownictwie. Rada składa się z 12 przedstawicieli strony wykonawców, 12 przedstawicieli strony zamawiających i 4 przedstawicieli związków zawodowych. Szczegóły działania rady określa Zarządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z 30 maja 2016 roku, dostępne na stronach internetowych Ministerstwa. Stowarzyszenie Inżynierów Doradców i Rzeczoznawców reprezentują Tomasz Latawiec i niżej podpisany Michał Skorupski.
Warte podkreślenia są dwie okoliczności: po pierwsze Narodowe Forum Kontraktowe to nasz pomysł i uczestniczyliśmy bardzo intensywnie w jego promocji. Już w 2012 roku próbowaliśmy tę ideę wdrażać z Związkiem Pracodawców Branży Usług Inżynierskich. Była to odpowiedź na nieskuteczność forów dyskusyjnych w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (które faktycznie my zainicjowaliśmy: Prezes Latawiec i ja) oraz PKP PLK SA, gdzie rozmowy o problemach wykonawców ograniczały się do wysłuchania i dalszego działania po swojemu. Wtedy nie było miejsca na wypracowywanie wzorców, które ograniczą zamawiających i które strona zamawiających przyjmie do stosowania. Dzięki staraniom moim, Prezesa Tomasza Latawca, Marcina Mikulewicza i Rafała Bałdysa z ZPBUI/PZPB nowy rząd przyjął ideę do wdrożenia. Wymagało to organizacji wielu paneli, napisania niezliczonych artykułów i organizacji licznych konferencji. Marcin Mikulewicz odegrał nieocenioną rolę w ściągnięciu do polski wzorów holenderskich. Dzięki jego staraniom grono ekspertów z Holandii uczestniczyło w licznych spotkaniach, w tym konferencji zorganizowanej 30 czerwca 2015 w Sejmie. Dzięki Rafałowi Bałdysowi z PZPB, który promował ideę na posiedzeniach komisji sejmowych i przekonywał posłów ówczesnej opozycji i włączył do idei kolegów z innych organizacji – idea się przebiła dalej.
Po drugie – tak zwane środowisko wykonawców dalej wymaga konsolidacji dla tej idei. Pamiętam jak dwa lata temu przeważały opinie wśród kolegów z kilku organizacji krajowych, że ‘to się nigdy nie uda’. Wczorajsze pierwsze posiedzenie Rady Ekspertów też pokazuje, że po ‘naszej stronie’ przeważa skrępowanie. Jednym z naszych zadań będzie zatem jasne i wyraźne powiedzenie całej Radzie – teraz jest moment na opracowanie mechanizmów umów. Zaczynamy od zera – od generaliów umowy, od podstawowych zasad kontraktowania. Nasze środowisko nie może bać się głośno wyrażać poglądy i musi temperować chęć ‘strony zamawiających’ do odgrywania roli dominującej. Sukces osiągniemy tylko jeśli będziemy podkreślać równorzędność stron rozmów.
Szanowni Koledzy – kiedy do Polski wróci normalność? Kiedy wzory umów i sposoby wyboru wykonawców i usługodawców zostaną opracowane jako wzajemnie dopełniające się i logicznie związane dokumenty. Dotychczasowy model ‘negocjacyjny’ nie ma szans. Proszę zauważyć, że rozmowy z GDDKiA tak właśnie do tej pory wyglądały. Przyjęto rzekomo 80 procent ‘naszych’ postulatów, ale nieprzyjęcie 20% spowodowało, że te pierwsze 80% wywołało per saldo gorszy skutek. W efekcie mamy do czynienia obecnie z karykaturalnym systemem kontraktowania czego apogeum jest inwigilacja nadzorów na budowach i fotografowanie pracowników na dowód tego, że pracują. Teraz zatem chodzi o to, żeby określić jak umowy mają funkcjonować i je zaprojektować, a dopiero na końcu dać jednemu prawnikowi do ujęcia w słowa.
Życzę sobie i nam wszystkim żeby się udało.
Michał Skorupski
