Od wielu lat na gruncie międzynarodowym, jak i krajowym, do realizacji inwestycji budowlanych wykorzystywane są Warunki Kontraktowe opracowane przez Fédération Internationale des Ingénieurs-Conseils – Międzynarodową Federację Inżynierów Konsultantów (zwane dalej – WK FIDIC). Przygotowanie, publikacja i rozpowszechnianie wzorcowych materiałów dotyczących prowadzenia procesu inwestycyjnego jest jednym z głównych zadań tej organizacji, a WK FIDIC to najbardziej znany i charakterystyczny przykład jej dorobku. To uniwersalne wzory umów o roboty budowlane.
Z jednej strony na szerokie stosowanie WK FIDIC wpływa ich zróżnicowanie – w zależności od charakteru zamierzenia i potrzeb inwestora może on zlecić wykonanie robót na podstawie dostarczonego przez siebie projektu, w systemie „zaprojektuj i wybuduj” lub „pod klucz”. Różnorodność tych wzorów umów przejawia się także w możliwości dostosowania wielkości zamierzenia inwestycyjnego do odpowiedniego wzorca (Warunki Kontraktowe lub Krótka Forma Umowy). Nadto założona przez autorów WK FIDIC konstrukcja – podział na klauzule ogólne i szczególne pozwala inwestorowi dostosować ogólne ramy umowy do danej inwestycji.
Z drugiej strony WK FIDIC to kilkadziesiąt lat praktyki, to sprawdzone procedury. Ich autorzy bazują na wiedzy z zakresu planowania i realizacji inwestycji oraz z doświadczeń o charakterze międzynarodowym. FIDIC to nowoczesne zasady organizacji procesów inwestycyjnych. Wymiana doświadczeń między członkami FIDIC i podnoszenie ich kwalifikacji stanowią kolejne podstawowe zadania tej organizacji.
Wykorzystywanie WK FIDIC przy realizacji inwestycji stwarza jednak pewne problemy. Po pierwsze to bariera językowa. Język „ojczysty” WK FIDIC to język angielski, a tłumaczenie, w szczególności w odniesieniu do rozwiązań kontraktowych nieznanych na gruncie prawa krajowego, nastręcza trudności i może skutkować różnorodnym przekładem oraz odmienną interpretacją. Kolejny problem to system prawny. WK FIDIC operują instytucjami i narzędziami nieznanymi w prawie krajowym, w szczególności w prawie cywilnym oraz administracyjnym – w polskim prawie nie ma przecież instytucji „Inżyniera” i nie występuje w nim pojęcie „świadectwa przejęcia” czy „świadectwa płatności”. Zaznaczyć w tym miejscu należy, że jedno z kluczowych postanowień WK FIDIC nakazuje dostosować te wzory umów do prawa krajowego. Modyfikacja WK FIDIC, mająca na celu powyższe, nie jest zadaniem łatwym. Twórcy WK FIDIC oparli je na pewnych założeniach. Wśród nich odnotować należy uniwersalność wzorca umownego, spójność jego zapisów, mechanizm rozwiązywania i rozstrzygania sporów, wprowadzenie do relacji inwestor – wykonawca osoby Inżyniera. Co należy podkreślić słowo-klucz dla „oryginalnych” WK FIDIC to równomierność – z jednej strony to równomierność praw przysługujących inwestorowi i wykonawcy, jak i obowiązków nałożonych na te podmioty, a z drugiej strony to równomierność obciążenia stron umowy ryzykiem. Czy jednak publiczni inwestorzy w Polsce pamiętali o tym? Czy modyfikacja WK FIDIC winna skutkować odstąpieniem od założeń przyjętych przez ich twórców?