Niniejsza publikacja nawiązuje do artykułu apl. adw. Jana Maciejewskiego „udzielanie informacji publicznej” jaki ukazał się w numerze 28, kwiecień 2013 Biuletynu informacyjnego „Konsultant”, s. 15 i nast.
W artykule pragnę wskazać na jeszcze jeden aspekt praktycznego zastosowania ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.u. 2001 nr 112, poz. 1198 zm.) w przypadku postępowania o zamówienie publiczne, w rozumieniu ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. u. 2010 r. nr 113, poz. 759 zm.), prowadzonego przez zamawiającego będącego podmiotem publicznoprawnym, gdy zamówienie dotyczy mienia publicznego. Mianowicie, chodzi tutaj o uzyskanie dostępu do kosztorysu inwestorskiego przez wykonawcę, który ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego.
Według art. 33 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych wartość zamówienia na roboty budowlane ustala się na podstawie kosztorysu inwestorskiego. Należy dodać w uzupełnieniu, iż kosztorys inwestorski stanowi podstawę określenia wartości zamówienia na roboty budowlane oraz metody i podstawy obliczania planowanych kosztów prac projektowych i planowanych kosztów robót budowlanych stanowiących podstawę określenia wartości zamówienia, którego przedmiotem jest zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych (§ 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym, Dz.u. 2004 nr 130, poz. 1389).
Artykuł 8 ustawy Prawo zamówień publicznych wyraża zasadę jawności w postępowaniu o udzielenie zamówienia (ust. 1), a zasada ta może doznać ograniczenia tylko w przypadkach określonych w ustawie (ust. 2). Ograniczeniem wynikającym z ustawy jest jedynie termin otwarcia ofert, które to otwarcie jest jawne – por. art. 86 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych. Zgodnie z art. 86 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych bezpośrednio przed otwarciem ofert zamawiający podaje kwotę, jaką zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. Jest to ustawowy obowiązek zamawiającego. Jednakże, to czy zamawiający ujawni wartość zamówienia przed złożeniem ofert przez wykonawców, zależy od decyzji samego zamawiającego – por. wyrok Krajowej izby Odwoławczej z dnia 14 lipca 2010 r., KiO/uZP 1385/10. należy jeszcze nadmienić, iż kwoty pieniężne, jaką zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia, nie należy utożsamiać z kwotą zadeklarowaną przez niego na dane zadanie w budżecie lub planie finansowym.
Zdaniem Jerzego Pieróg, dokumentu na podstawie którego ustalono wartość zamówienia na roboty budowlane nie ujawnia się wykonawcom ubiegającym się o zamówienie publiczne. W szczególności dotyczy to kosztorysu inwestorskiego. Zamawiający powinien natomiast udostępnić wykonawcom tzw. ślepy kosztorys. Jest on podstawą do sporządzenia oferty na roboty budowlane i umożliwia wykonawcom złożenie porównywalnych ofert – por. J. Pieróg, Prawo zamówień publicznych. Komentarz. Wydanie 11. Warszawa 2012, s. 176.
Według Emila Norek, poza jawnością protokołu wraz z załącznikami w rozumieniu art. 96 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych każdy ma prawo domagać się od zamawiającego gospodarującego mieniem publicznym udzielenia mu pełnej informacji o toczącym się postępowaniu w sprawie zamówienia publicznego na zasadach określonych w ustawie o dostępie do informacji publicznej i to niezależnie od informacji, jakie może uzyskać za pośrednictwem prowadzonego zgodnie z art. 9 powołanej ustawy Biuletynu informacji Publicznej na stronie http//www.bip.gov.pl – por. e. norek, [w:] S. Babiarz, Z. Czarnik, P. Janda, P. Pełczyński, Prawo zamówień publicznych. Komentarz. Wydanie 2. Warszawa 2011, s. 231.
We wskazanym wyżej duchu naczelny Sąd Administracyjny w dniu 27 marca 2012 r. wydał wyrok, i OSK 155/12. W ocenie naczelnego Sądu Administracyjnego art. 139 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych nie oznacza, że inne niż umowy dokumenty, dotyczące postępowań przetargowych i szeroko pojętej realizacji zamówień nie zawierają informacji publicznej i nie podlegają udostępnieniu. Zasada jawności postępowania o udzielenie zamówienia publicznego rozciąga się również na inne dokumenty związane z postępowaniem o udzielenie zamówienia publicznego. Z ustawy o dostępie do informacji publicznej wynika więc także obowiązek udostępniania innych, niż umowy dokumentów posiadających walor informacji publicznej, a dotyczących postępowań przetargowych i szeroko pojętej realizacji zamówień, skoro dostęp do informacji publicznej dotyczy sfery faktów.