W naszym codziennym słowniku, w którym opisujemy wydarzenia z dziedziny gospodarki pojawiły się od pewnego czasu nowe pojęcia, które nie tylko wykraczają poza ramy tradycyjnie używanych określeń takich jak rynek, kapitał, konkurencja, koszty, stopa zwrotu marża czy siła robocza, lecz, choć używane w odniesieniu do działań gospodarczych nawiązują do obszarów tradycyjnie nie wiążących się z ekonomiką takich jak etyka, wizerunek, sumienność czy jakość życia.
Zasady dobrych praktyk lub też zasady rzetelnego postępowania formułowane dla różnych obszarów działalności społecznej zapisywane są w „kodeksach dobrych praktyk”. Definicję „kodeksu postępowania” odnajdujemy we wspólnotowej dyrektywie o nieuczciwych praktykach handlowych 2005/29/ We: kodeks postępowania (Code of Conduct) „oznacza umowę lub zbiór zasad, które nie są wymagane na mocy przepisów wykonawczych lub administracyjnych Państwa Członkowskiego i które definiują postępowanie przedsiębiorców, którzy zobowiązali się do przestrzegania kodeksu w odniesieniu do jednej lub większej ilości określonych praktyk handlowych lub sektorów działalności gospodarczej”.
Przytoczona definicja wskazuje następujące cechy charakterystyczne „kodeksu postępowania”:
- dobrowolny charakter – powstanie kodeksu nie jest wynikiem legislacyjnej działalności państwa, lecz efektem „samoregulacji”,
- zakres funkcjonowania kodeksu związany jest z zakresem prowadzonej przez sygnatariuszy działalności, uznanych przez nich praktyk i zachowań,
- zobowiązanie sygnatariuszy do przestrzegania określonych w kodeksie zasad.
Można też określić zbiór dobrych praktyk jako zbiór zasad ładu korporacyjnego oraz zasad określających normy kształtowania relacji przedsiębiorstw (podmiotów gospodarczych) z ich otoczeniem rynkowym. Celem jest umacnianie transparentności, poprawa komunikacji czy ochrona praw inwestorów. Zasady te, trafnie rozpoznane, efektywnie wzmacniają konkurencyjność przedsiębiorstwa na rynku i są przedmiotem corocznych sprawozdań sporządzanych przez spółki giełdowe.
Kodeksy dobrych praktyk to „etyka w biznesie”. Przykład mogą tu stanowić regulacje dotyczące uznawanych zasad jakości, których obowiązywanie i przestrzeganie ma stanowić gwarancję bezpieczeństwa dopuszczonych do obrotu produktów. Często mają one także źródło w konkretnych przepisach prawa (prawo farmaceutyczne czy ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia). Mamy tu więc zasady Dobrej Praktyki laboratoryjnej , Dobrej Praktyki Klinicznej czy Dobrej Praktyki Wytwarzania (w zakresie produktów leczniczych) lub Dobrej Praktyki Higienicznej, czy , w tym samym sektorze Dobrej Praktyki Cateringowej i wreszcie Rolniczej (będącej zbiorem zasad pozwalających na wyprodukowanie bezpiecznej żywności). Można by tu wymieniać wiele interesujących przykładów: swój kodeks dobrych praktyk ma także GPW w postaci Załącznika 17 Rady Giełdy z 19 maja 2010 r., Pt. „Dobre Praktyki Spółek notowanych na GPW”.
Jednakże zasadami dobrych praktyk posługują się nie tylko podmioty gospodarcze: Ma je także np. środowisko naukowe. Służą one ochronie i przestrzeganiu wysokich standardów rzetelności, transparentności i uczciwości przyczyniając się do utrwalania właściwego dla nauki systemu wartości. Znajdujemy tu dokument z maja 2004 opracowany przez Zespół do Spraw etyki w nauce przy Ministrze nauki Pt. „Dobra Praktyka Badań naukowych” a także „Dobre Praktyki w Szkołach Wyższych”, lub „Dobre Praktyki w Procedurach Recenzyjnych w nauce”.
Instytucje samorządowe również tworzą swoje zasady i „bazy” dobrych praktyk (wykazy projektów i ich realizacji identyfikowanych często na podstawie konkursów) mających służyć „budowaniu potencjału instytucjonalnego samorządów i lepszego dostarczania usług publicznych istotnie wpływających na jakość życia mieszkańców” poprzez udokumentowanie i promowanie dobrych praktyk zarządzania w samorządach.